Bij de kruisbek hebben het mannetje en het vrouwtje een verschillende kleur, maar lijken verder wel op elkaar. Het mannetje heeft een steenrode kleur, terwijl het verenkleed van het vrouwtje grijsgroen is. Het meest kenmerkende aan het uiterlijk van de kruisbek is echter de gekruiste snavel, waarmee de vogel zaden uit de kegels van naaldbomen kan halen. De kruisbek leeft dan ook met name in naaldbossen. In de vlucht is de kruisbek te herkennen aan de golvende vlucht. De roep is een typerend klip, klip, dat vaak in snelle series te horen is. Het voedselaanbod is bepalend voor de periode waarin de kruisbek broedt.
Hoewel de meeste vogels in de eerste maanden van het jaar beginnen met broeden kunnen vrijwel het hele jaar door jongen grootgebracht worden, iets dat uitzonderlijk is voor een Nederlandse vogel.

Foto vogel: Hans Toom via Pixabay.com. Foto ‘roeiboot’: Sabine Joosten